Waterzuiveraars zonder grenzen: Aquafin bouwt waterinfrastructuur in Kenia

De maatschappelijke opdracht van Aquafin valt naadloos samen met een van de zeventien duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG’s) die de VN vijf jaar geleden lanceerde: SDG 6. Met die doelstelling willen de VN de toegang en het duurzame beheer van water en sanitair voor iedereen verzekeren. Binnen Vlaanderen staat Aquafin in voor de bouw en exploitatie van de infrastructuur voor de zuivering van rioolwater. De ruime expertise die daarmee gepaard gaat, wil het bedrijf ook inzetten in ontwikkelingslanden.

Communicatieadviseur en MVO-coördinator Anja De Wit: “Strikt genomen zijn we alleen operationeel in Vlaanderen, maar ook daarbuiten ligt de toegang tot zuiver water ons nauw aan het hart. Jaarlijks reserveren we een bedrag van 100.000 euro om bij te dragen aan waterprojecten in ontwikkelingslanden.”

Meer dan geld

Die projecten worden zorgvuldig uitgekozen. “Een belangrijke voorwaarde die we voor onszelf gesteld hebben, is dat onze hulp niet beperkt mag blijven tot louter financiële steun. Door ook onze expertise te delen kunnen we Afrikaanse landen op een veel fundamenteler niveau vooruithelpen. Dat doen we bijvoorbeeld door het ontwerp van een installatie te evalueren. Of door waterbeheerders in ontwikkelingslanden advies te geven over hoe ze afvalwater op een hygiënische manier kunnen inzamelen”, legt De Wit uit.

Aquafin werkt daarvoor structureel samen met organisaties zoals Join For Water (voorheen Protos) en Ondernemers voor Ondernemers. Het bedrijf biedt ook ondersteuning aan het Young Water Fellowship-programma, dat jongeren uit lage- en middeninkomenslanden de kans geeft om een waterproject in hun thuisland te realiseren. Aquafin brengt financiële steun en expertise in.

Victoriameer

“Ook andere organisaties die aan onze voorwaarden voldoen, kunnen een aanvraag voor steun indienen”, zegt De Wit. Dat deed de Belgische vzw Kitanda met haar project in het Ebenezer Life Centre, een weeshuis met verschillende leefgemeenschappen op drie locaties nabij het Victoriameer in Kenia.

Voor dat project gingen in 2017 en 2018 telkens zes medewerkers van Aquafin ter plaatse, tijdens hun jaarlijkse vakantie. Een van hen was Toon Van Dorpe, in het dagelijks leven manager hemelwaterplannen. “Mijn verblijf daar was een eyeopener. In Vlaanderen ligt de klemtoon op zuiver water en waterkwaliteit, maar in Kenia gaat het om de stap die daaraan voorafgaat: de toegang tot water. Het eerste jaar heeft Aquafin installaties aangelegd om regenwater op te vangen voor irrigatie, een broodnodig project.”

“Het grondwater dat de mensen oppompten om hun moestuinen te irrigeren, was te zout en maakte de groenten kapot. Door grondwater te mengen met hemelwater, daalt het zoutgehalte en kan het wél gebruikt worden voor irrigatie. Het tweede jaar, toen ik zelf meeging, hebben we heel wat gebouwen uitgerust met dakgoten om regenwater op te vangen voor gebruik als drinkwater. Met de opbrengst van het Café Solidarité dat we voor ons vertrek organiseerden, konden we watertanks aankopen om het regenwater te stockeren. Verder installeerden we leidingen om rioolwater te transporteren. Het water wordt nu geloosd op één punt, wat onder meer de geurhinder beperkt. Bovendien lopen de kinderen nu niet meer blootvoets door het vervuilde water.”

Duurzaamheidsdoelen als kader

Naast de waterexpertise die Aquafin in Kenia leverde, droeg het bedrijf financieel bij voor de aankoop van materialen. Het fonds voor het project werd extra gespijsd met acties van het personeel, zoals de verkoop van zelfgebakken lekkers. Dat enthousiasme is tekenend voor het engagement van de medewerkers bij Aquafin. De Wit: “Voor de meeste Aquafin’ers is onze duurzame opdracht de hoofdreden waarom we hier werken. Dat resulteerde vroeger weleens in een wildgroei van initiatieven, zonder duidelijk kader. Daarom hebben we een paar jaar geleden een beleid uitgetekend met duidelijke duurzaamheidsdoelstellingen. We verzamelden onze initiatieven rond drie pijlers: ‘groen doén’, ‘kansen creëren voor alle medewerkers’ en ‘een positieve impact creëren op onze omgeving’. We gebruiken de SDG’s niet letterlijk als kader, maar onze acties raken altijd aan de VN-doelen, rechtstreeks of onrechtstreeks.”

Green Deal

Zo ondertekende Aquafin in 2018 de Green Deal Biodiversiteit. Op 400 hectare van de bedrijfsterreinen creëert het bedrijf meer biodiversiteit, onder meer via het aanleggen van bloemenweides en het planten van streekeigen groen. De Wit: “We zetten in op de productie van groene stroom uit zonnepanelen en het vergisten van slib. Voor inrichters van de publieke ruimte werken we concepten uit waarin ruimte voor water centraal staat en beleving en biodiversiteit alle kansen krijgen . En dan zijn er nog ons circulaire aankoopbeleid, onze deelname aan het Voka Charter Duurzaam Ondernemen, de initiatieven om duurzame mobiliteit bij onze medewerkers te promoten enzovoort.”

En natuurlijk: Kenia. Dit jaar gaan er opnieuw enkele Aquafin-vrijwilligers mee met vzw Kitanda. “Naar een nieuwe locatie, met minimale sanitaire voorzieningen, maar met een grenzeloos engagement.”