“Laat ons beginnen met de meest actuele term,” zegt Van den Bergh, “die de grootste impact heeft als je die als bedrijf of organisatie wilt claimen: net zero. Wil je net zero zijn, dan moet je in de eerste plaats alle zeven broeikasgassen uit het Kyotoprotocol meetellen in je uitstoot. Dus niet enkel CO2-emissies, maar bijvoorbeeld ook die van methaan en lachgas.”
“Die emissies moet je aanpakken in de drie scopes. Dat is de tweede voorwaarde. Dat wil zeggen: zowel de directe uitstoot in je eigen organisatie (scope 1), de indirecte uitstoot door de aankoop van elektriciteit en warmte (scope 2) als de uitstoot van de partners in je volledige waardeketen (scope 3). Emissies ‘aanpakken’ doe je door ze zoveel mogelijk te verminderen.”
Uitstoot die je niet kan vermijden, moet je compenseren. “Zo komen we bij de derde en laatste voorwaarde om van net zero te mogen spreken. Enkel compensatieprojecten die al aanwezige broeikasgassen uit de atmosfeer verwijderen, tellen mee. Zoals een bos planten niet al te ver van waar je organisatie actief is. Of koolstof afvangen op je eigen bedrijfsterrein.”
Andermans uitstoot voorkomen
Net zero houdt dus niet in dat je helemaal niets meer mag uitstoten. De ‘netto’ in net zero betekent immers ‘na aftrek’. Je veroorzaakt wel nog emissies, maar die compenseer je volgens de regels van de kunst waardoor er na aftrek van die compensatie netto geen uitstoot meer overblijft.
Het tweede begrip, klimaatneutraliteit, gaat minder ver. Van den Bergh: “Om klimaatneutraal te zijn, moet je ook alle zeven broeikasgassen meetellen. Maar enkel in je eerste en tweede scope, en slechts beperkt in je derde scope. Dat is alleszins hoe de term vandaag geïnterpreteerd wordt.”
“Een ander belangrijk verschil zit in de compensatie van emissies die je niet kan vermijden. Naast het weghalen van broeikasgassen die al aanwezig zijn in de atmosfeer, mag je ook compenseren door te voorkomen dat ánderen die gassen gaan uitstoten, eender waar ter wereld. Zo kan je investeren in een windpark in India waardoor daar een steenkoolcentrale minder wordt gebouwd. Je merkt het: bij de stap van net zero naar klimaatneutraal wordt de gecompenseerde uitstoot steeds virtueler.”
“Wil je CO2- of koolstofneutraal zijn, dan hoef je alleen CO2-emissies mee te rekenen in je uitstoot. De andere broeikasgassen laat je buiten beschouwing. Voor de rest gelden bij dit begrip dezelfde voorwaarden als voor klimaatneutraliteit.”
