Op de meeste hervulbare glazen bierflesjes, waterflessen en frisdrankflessen staat in België statiegeld. Vanaf 2025 zou dat ook voor PET-flessen en blikjes het geval moeten zijn. En als het van modemerk New Optimist afhangt, kunnen we vanaf 13 september ook op kleren statiegeld betalen.
Modieus vervuilend
De mode-industrie werkt met grote cijfers: wereldwijd is ze ruim 1,5 biljoen dollar waard. Jaarlijks worden er zo’n 80 tot 100 miljard nieuwe kledingstukken gemaakt. En elk jaar produceert ze 92 miljoen ton textielafval, 87% daarvan belandt op afvalhopen. Bovendien bestaat 60% van alle nieuwe kledingmaterialen uit plastic. Zo veroorzaakt de productie van textiel 42 miljoen ton plasticafval per jaar, ofwel 9% van de hoeveelheid microplastic in onze oceanen.
Nu voorspeld wordt dat er tegen 2050 160 miljoen ton kledingstukken verkocht zullen worden, proberen steeds meer merken hun zakenmodel duurzamer te maken. Veel winkels maken bijvoorbeeld gebruik van inzamelbakken. Zo zou kledij een tweede leven kunnen krijgen. Maar daar is de mode-industrie nog niet klaar voor, ontdekte de Changing Markets Foundation. Met ‘tags’ volgde de Foundation verschillende kledingstukken die werden gedoneerd aan merken zoals H&M, Zara, C&A, Primark, Uniqlo en Nike. 60% daarvan werden gedowncycled of vernietigd, terwijl heel wat andere werden verscheept naar het Zuiden.
Kledij met paspoort
Modemerk New Optimist kiest daarom voor een andere aanpak: het voert vanaf 13 september statiegeld in op z’n kledingstukken. Via een softwaresysteem krijgt elk kledingstuk een digitaal paspoort en een unieke QR-code. Die kan de consument inscannen om te weten te komen welke meerprijs ze betaalden als statiegeld, maar ook om het kledingstuk te volgen nadat ze het retour zonden naar New Optimist, of inleverden bij aangesloten winkels.
Als het kledingstuk nog in goede staat is, wordt het tweedehands verkocht. Kan dat niet meer, dan garandeert New Optimist nog steeds dat er niets verloren gaat: het kan bijvoorbeeld verwerkt worden tot garen voor nieuwe producten. Welk pad het kledingstuk ook volgt, de consument kan via de QR-code meevolgen. Dat systeem wil New Optimist binnenkort ook voor andere kledingmerken beschikbaar stellen via de nieuwe stichting Never Ever Waste (NEW). Die beheert het systeem en het ingezamelde statiegeld.