Plus Redt de circulaire economie onze biodiversiteit?

Interventies in de circulaire economie in vier belangrijke sectoren kunnen het wereldwijde verlies aan biodiversiteit een halt toeroepen. Tegen 2035 zou de biodiversiteit zelfs opnieuw het niveau van het jaar 2000 kunnen halen. Dat zegt het Finse Innovatiefonds Sitra in hun studie. Daarin staat te lezen dat we de oplossingen voor de biodiversiteitscrisis eigenlijk al hebben als we voluit kiezen voor circulaire economie.

Door afval te vermijden, producten te maken die lang meegaan en die producten zo lang mogelijk actief te gebruiken, vermindert meteen de noodzaak om nieuwe natuurlijke hulpbronnen uit te putten, stellen de auteurs van de studie. Daardoor komt er terug meer ruimte voor de natuur om te gedijen.

Voedingsindustrie, bouw, textiel en bosbouw

De studie kwantificeert voor het eerst welke rol de circulaire economie kan spelen bij het aanpakken van het wereldwijde verlies aan biodiversiteit. De onderzoekers hebben zich gericht op de vier sectoren met de grootste impact: voeding, bouw, textiel en bosbouw. Het potentieel van circulaire economie in deze sectoren is significant, zeggen de onderzoekers en de oplossingen zijn volgens hen al klaar voor gebruik.

Voeding grootste uitdaging met grootste potentieel

Volgens de studie kunnen circulaire interventies de grootste impact hebben in de voeding- en landbouwsector. Daar kunnen we tegen 2035 de teloorgang van biodiversiteit stoppen door voedselverspilling met de helft terug te dringen, regeneratieve (herstellende) landbouw toe te passen en vlees en melk te vervangen door plantaardige alternatieven.

De studie bekeek onder meer de effecten van veranderingen in landgebruik op de biodiversiteit. Uit de resultaten bleek dat de onderzochte circulaire interventies tegen 2050 landbouwgrond kunnen vrijmaken met een oppervlakte van maar liefst 640 miljoen hectare, of anderhalve keer de Europese Unie. Die ruimte kan dan bijvoorbeeld weer vrijkomen voor natuur.

Klimaat én biodiversiteit

Om de transitie mogelijk te maken moeten zowel bedrijven als overheden het principe van de circulariteit omarmen. Dat is niet in strijd met de klimaatdoelstellingen, want volgens de studie verlagen inspanningen in het kader van de circulariteit ook de uitstoot van broeikasgassen. De circulaire oplossingen die focussen op biomassa, zoals alternatieven voor vlees en het tegengaan van voedselverspilling, hebben volgens het onderzoek de grootste impact en het zijn bovendien oplossingen waar elk individu gemakkelijk zelf mee aan de slag kan.

In de landbouwsector zou de transitie naar een circulair model de uitstoot van methaan met maar liefst 90 procent kunnen verminderen tegen 2050, berekende Sitra. “Biodiversiteitsverlies is een uitdaging die de komende jaren misschien zelfs de klimaatverandering zal overschaduwen”, zegt Kari Herlevi, projectdirecteur bij Sitra. “Het goede nieuws is dat we de achteruitgang van de biodiversiteit een halt kunnen toeroepen, zelfs al in het volgende decennium.”