De EU Taxonomy is een gemeenschappelijke taal die duidelijkheid schept over welke activiteiten volgens Europa groen zijn. De lijst is in de eerste plaats bedoeld om ervoor te zorgen dat de financiële wereld transparanter communiceert over duurzame investeringen. Met andere woorden: financiële spelers kunnen alleen claimen dat ze groene beleggingen aanbieden als de activiteiten van het bedrijf of de organisatie waarin ze geld stoppen voldoen aan de criteria die beschreven staan in de EU Taxonomy.
13 sectoren
Volgens Europa moeten duurzame economische activiteiten substantieel bijdragen aan één van de zes duurzaamheidsdoelstellingen. Om die doelstellingen concreter te maken, werkte de Europese Commissie technische criteria uit. De criteria voor de eerste twee doelstellingen klimaatverandering en -adaptatie lanceerde de Commissie in juni. Het zijn die technische criteria die nu goedgekeurd zijn door de Europese Raad, die bestaat uit regeringsleiders en staatshoofden.
De criteria zijn van toepassing op dertien sectoren die verantwoordelijk zijn voor 80 procent van de broeikasgasemissies, zoals de energiesector, de transportsector, gebouwen, de maakindustrie en zelfs de kunstsector. Zo is er onder andere een drempelwaarde vastgelegd voor elektriciteitsopwekking. Om een substantiële bijdrage te leveren aan de mitigatie van de klimaatverandering mag de gemiddelde koolstofintensiteit niet meer dan 100 gram CO2-equivalent per kilowattuur bedragen.
De goedkeuring van de technische criteria ging niet zonder slag of stoot. Onder andere Finland, Frankrijk en Hongarije verzetten zich tegen de criteria rond bio-energie.
Groen aardgas?
De inclusie van aardgas en kernenergie in de EU Taxonomy is nog controversiëler. Al maandenlang kibbelen de lidstaten openlijk met elkaar over het hete hangijzer. Sommige landen als Frankrijk willen kernenergie absoluut laten opnemen, Oostenrijk dreigt met gerechtelijke stappen mocht dat gebeuren.
Normaal gezien had de Europese Commissie haar voorstel tegen eind dit jaar op tafel moeten leggen. Maar op 21 december werd beslist dat de Commissie dit plan eerst moet voorleggen aan de lidstaten en expertengroepen uit het middenveld. Pas in januari 2022 zou het voorstel publiek gemaakt worden, al lekken er geregeld berichten naar de pers over welke richting het uit zal gaan. Wanneer het voorstel van de Europese Commissie definitief is, is het aan het Europees Parlement en ten slotte aan de Europese Raad om te beslissen of aardgas en kernenergie tot het groene lijstje behoren of dat ze er toch nog afvallen.
Ver-van-ons-bedshow?
De EU Taxonomy is dus bedoeld voor banken en financiële instellingen die groene beleggingen aanbieden. Maar de lijst met duurzame activiteiten is ook belangrijk voor bedrijven die moeten rapporteren over hun duurzaamheidsinspanningen. Zij moeten aangeven welk aandeel van hun omzet gehaald wordt uit duurzame activiteiten zoals benoemd in de EU Taxonomy, en ook hoe groot dat aandeel in de toekomst zal zijn. In totaal vallen zo’n 11.000 bedrijven en organisaties onder de richtlijn die hen verplicht een niet-financieel rapport op te stellen. Het zijn bedrijven en organisaties van openbaar belang met meer dan vijfhonderd mensen in dienst en een netto-omzet van 34 miljoen euro of een balanstotaal van 17 miljoen euro.
Het lijkt dus een ver-van-ons-bedshow. Maar dat kan snel veranderen. De Europese Commissie heeft een nieuwe richtlijn voorgesteld die ervoor zal zorgen dat 50.000 bedrijven verplicht worden om een duurzaamheidsrapport op te stellen. Om de wildgroei aan methodes te counteren, komt de EU met een uniforme standaard. Er wordt verwacht dat de nieuwe richtlijn zal ingaan in 2024. Dat wil zeggen dat bedrijven hun duurzaamheidsverslag van 2023 volgens de nieuwe regels moeten opstellen.