Sinds 10 maart 2021 is de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR) van kracht in de Europese Unie. Die regelgeving verplicht de financiële sector om transparanter te communiceren over groene financiële producten. Dat moet meer geld richting groene investeringen leiden. Een van de meest zichtbare gevolgen van de SFDR is de indeling van investeringsfondsen in drie categorieën. Artikel 6-producten zijn niet duurzaam. Artikel 8-producten promoten hoofdzakelijk investeringen of projecten met positieve milieucriteria, sociale criteria of criteria van goed bestuur. Artikel 9-producten hebben duurzaam investeren als voornaamste doel. Ze worden in de volksmond ‘donkergroene’ fondsen genoemd. In België alleen al vertegenwoordigen de donkergroene fondsen 16,8 miljard euro, of 7 procent van het totale Belgische vermogen in fondsen.
The Great Green Investment Investigation
De onderzoeksjournalisten van Follow the Money, Investico en nog negen Europese publicaties, waaronder De Tijd, zochten uit of de SFDR-vlag de landing wel dekt. Hun rapport, The Great Green Investment Investigation, keek naar 838 donkergroene investeringsfondsen. Daarvan bleken er 388 nog steeds middelen richting fossiele brandstoffen en de luchtvaart te sluizen. Specifiek voor de Belgische markt gaat het om 155 fondsen die samen 582 investeringen doen in fossiele brandstofbedrijven, goed voor 3,6 miljard euro. Liefst 1,9 miljard daarvan gaat zelfs naar bedrijven die actief zijn in steenkool. Zelfs acht van de twintig meest vervuilende bedrijven ter wereld, waaronder BP, Saudi Aramco en TotalEnergies, blijken nog steeds welkom in fondsen die als donkergroen verkocht worden.
Wachten op Europa
Volgens de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA), die toezicht houdt op de Belgische financiële sector, ligt het probleem bij de Europese regelgeving. Het wijst erop dat de Commissie de SFDR al invoerde nog voor de definities van duurzaam beleggen op punt stonden. Voorlopig is er nog veel ruimte voor fondsbeheerders om creatieve interpretaties toe te passen. Ze kunnen bijvoorbeeld verwijzen naar de ambitieuze plannen van een oliebedrijf om mee te stappen in de energietransitie. Het FSMA verklaarde aan De Tijd alvast wel dat het vanaf 2024 veel strenger zal optreden tegen banken en vermogensbeheerders. Tegen dan gaat de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) in voege, die bedrijven verplicht om transparant te rapporteren over duurzaamheid en daarvoor ook bewijzen (onder de vorm van concrete cijfers) op tafel te leggen.
Vrede, veiligheid en sterke publieke diensten