De Watergroep ziet haar rol ruimer dan water produceren: "Onze sociale verantwoordelijkheid gaat verder dan kwaliteitsvol drinkwater"
Het aanbieden van kwaliteitsvol en betaalbaar drinkwater: in het droge Vlaanderen is het al lang geen evidentie meer. De wateruitdagingen voor de toekomst, zowel in Vlaanderen als elders in de wereld, zijn groot. Precies daarom bekijkt De Watergroep haar corebusiness – drinkwater produceren – door de globale bril van duurzame ontwikkeling en de SDG’s.
https://susanova.be/magazine/susanovamagazine-september-2020
‘Wij maken water op maat. Vandaag, voor de generatie van morgen.’ Zo luidt de missie van De Watergroep. “En die is er alleen maar uitdagender op geworden, want in de ranking van de OESO-landen staat Vlaanderen op de vierde plaats van waterschaarse regio’s (berekend volgens de hoeveelheid zoet water die beschikbaar is per inwoner, red.)”, zegt Kathleen De Schepper, directeur Externe Relaties. “De klimaatverandering en de aanhoudende periodes van droogte drukken ons ook in Vlaanderen met de neus op de feiten. Rationeel omspringen met water is voor De Watergroep een tweede natuur en vormt dan ook de rode draad doorheen al onze bedrijfsactiviteiten.”
De voorbije vijf jaar zijn de SDG’s voor De Watergroep het kader geworden om hun activiteiten op een duurzame manier verder uit te bouwen. Louise Vanysacker, manager Onderzoek en Ontwikkeling: “De SDG’s en innovatie zijn leidende principes voor onze hele werking. Niet enkel de voor de hand liggende SDG’s ‘Schoon water en sanitair’ en ‘Industrie, innovatie en infrastructuur’ nemen wij ter harte, we kijken voor alle doelstellingen wat we kunnen bijdragen. Onze sociale verantwoordelijkheid gaat verder dan proper water.”
Onze innovaties worden altijd afgetoetst aan de SDG’s. Voor de installatie van zonnepanelen op het water gaan we bijvoorbeeld na wat de impact is op het ecosysteem in en op het water
Energieneutraal tegen 2030
In de strijd tegen de klimaatverandering wil De Watergroep haar steentje bijdragen door haar verbruik van fossiele brandstoffen terug te dringen. Tegen 2030 wil het bedrijf energieneutraal zijn. Dat betekent: de eigen energiebehoeftes volledig invullen met zelf geproduceerde groene energie.
Ortwin Deroo, manager Businessontwikkeling: “In het verleden hebben we al op verschillende plaatsen zonnepanelen geïnstalleerd, onder meer op de dijken rond de spaarbekkens van ons waterproductiecentrum in Kluizen (Evergem) en op de daken van ons productiecentrum in Haasrode en van ons hoofdkantoor. In het Limburgse Meerheuvel onderzoeken we de mogelijkheid van zonnepanelen op het water. Die hebben een veel hoger rendement. Als de resultaten positief zijn, gaan we na of dat ook een optie is binnen onze eigen infrastructuur, bijvoorbeeld op onze spaarbekkens.”
De Watergroep zet ook in op windenergie en koude-warmteopslag. Deroo: “In het productiecentrum De Gavers onderzoeken we de plaatsing van een middelgrote windmolen. Dat doen we samen met het Vlaams Energiebedrijf via het Programma Innovatieve Overheidsopdrachten van de Vlaamse overheid. De Watergroep zet verder in op watergedragen energieprojecten: via geothermie gebouwen op een duurzame manier koelen en verwarmen.”
“Onze innovaties worden altijd afgetoetst aan de SDG’s. Bij de zonnepanelen op het water gaan we bijvoorbeeld na wat de eventuele impact is op het ecosysteem in en op het water. Bij het plaatsen van een windmolen evalueren we dan weer aspecten als geluid en schaduwvorming en bestuderen we de vleermuis- en vogelbewegingen in de buurt, zodat we daar maximaal rekening mee kunnen houden.”
Corporate social responsability
De wereldwijde duurzaamheidsdoelen vergen samenwerking, en dat heeft De Watergroep begrepen. De Schepper: “We beschouwen het als onze rol om externe partners en onze gemeentelijke vennoten – 177 gemeenten in Vlaanderen – te sensibiliseren rond klimaatrobuustheid en watervoorziening. We moedigen hen aan om ons als een partner te zien. Zo kunnen gemeenten via Riopact hun rioleringsbeheer gedeeltelijk of volledig uit handen geven. Samen met Aquafin bieden we hen expertise op het vlak van afvalwaterbeheer en regenwaterplannen. We fungeren ook graag als partner bij stadsontwikkelingsprojecten die inzetten op duurzaam en circulair watergebruik.”
Vanysacker: “Bij onze aanbestedingen voor innovatieve opdrachten brengen we het duurzaamheidsaspect letterlijk in rekening. Daar is naast de prijs ook duurzaamheid een belangrijk gunningscriterium. ‘Opbrengst’ is immers geen puur financieel gegeven. Ook de reductie van de CO2 -uitstoot, het energieverbruik en het gebruik van grondstoffen zorgt voor waarde.”
De Schepper: “Als openbaar nutsbedrijf hebben we tot slot een sociale rol te vervullen. Daarom zijn we een structurele partner van Join For Water. Die Belgische ngo zorgt ervoor dat jaarlijks tienduizenden mensen toegang krijgen tot duurzame oplossingen voor drinkwater, sanitair en hygiëne, of tot water voor landbouw. Twee jaar op rij kreeg een van onze collega’s de kans om mee op inleefreis te gaan. Nadien deelden ze hun ervaringen en de lessons learned met de collega’s en onze raad van bestuur.”
Gezocht: oplossingen voor toenemende waterschaarste
Om ook in de toekomst de drinkwaterproductie in Vlaanderen te blijven verzekeren, pakt De Watergroep de oorzaken van waterschaarste aan. Drie typisch Vlaamse problemen, drie innovatieve oplossingen.
1.
Probleem: verharding
Oplossing: grondlagen als wateropslag
Een van de hoofdoorzaken van waterschaarste is de te snelle afvoer van regenwater richting waterlopen en riolering, waardoor het niet in de ondergrond kan dringen. Een mogelijke oplossing is om de grondlagen te gebruiken voor wateropslag. Dat deed De Watergroep op het industrieterrein Keiberg-Vossem in Tervuren. Kathleen De Schepper: “Via collectieve regenwateropvang en grondwateropslag zorgen we voor een tweede watercircuit. Alle bedrijven op het terrein kunnen daar gebruik van maken voor toepassingen die geen drinkwaterkwaliteit vereisen.”
2.
Probleem: verspilling van bemalingswater
Oplossing: water hergebruiken
Een andere bron van waterverspilling is het gebruik van bemalingswater. Ortwin Deroo: “Bouwwerven zijn echte ‘watervreters’. We ondersteunen verschillende initiatieven die inzetten op watergebruik op werven. Zo gaan de projectpartners van Opensource. Brussels op zoek naar toepassingen voor bemalingswater van bouwwerven. Wij doen voor hen de analyses van het water en geven advies over de kwaliteit. Soms zitten er schadelijke stoffen in het water, waardoor hergebruik onmogelijk is.”
3.
Probleem: verzilting
Oplossing: technologische ontzilting
Door de stijging van de zeespiegel hebben we wereldwijd, ook in Vlaanderen, meer en meer te maken met verzilting. Dat proces bedreigt onder meer de drinkwaterproductie. In het sluizencomplex de Ganzepoot in Nieuwpoort start nu samen met de Intercommunale Waterleidingsmaatschappij van Veurne-Ambacht en Farys een proefproject rond ontzilting.
Louise Vanysacker: “De voorraad zoet water in de omgeving is uitgeput. Zout water is uit de diepere grondlagen van de kustpolders naar boven gekomen en heeft zich gemengd met het oppervlaktewater, dat gebruikt wordt voor de drinkwaterproductie. Water ontzilten is erg arbeidsintensief en duur, je hebt veel behandelingsstoffen en energie nodig. In het project ‘Partner voor Water’ brengen we in samenwerking met Aquafin, imec en VITO de verschillende aanvoerbronnen van water in het gebied in kaart en de zoutgradiënt ervan. Ook gaan we samen met andere drinkwaterbedrijven na of ter plekke groene energie geproduceerd kan worden om het ontziltingsproces te verduurzamen.”
SDG-pionier
Dit jaar ontvangt De Watergroep het internationaal erkende VN-certificaat ‘SDG Pioneer’. Het bedrijf heeft drie jaar op rij een actieplan met doelstellingen in lijn met de SDG’s succesvol volbracht en heeft daarbij acties opgezet rond alle zeventien SDG’s.